දරුවෙකු යනු දෙමව්පියන්ගේ ජීවයයි. දෙමව්පියන් සියලුම දේ කරන්නේ තම දරුවාගේ යහපත පිණිස වේ. ළමා ලොව සුන්දර කිරීමටත් සුරක්ෂිත කිරීමටත් වැඩිහිටි අපහට විශාල වගකීමක් මෙන්ම යුතුකමක් ද පවතිනවා. ඇත්තෙන්ම අප අපගේ දරුවාට පමණක් නොව සියලුම දරුවන්ගේ ලෝකය සුරක්ෂිත කල යුතුය. එසේ කිරීමට නම් දරුවන්ගේ ලෝකය, දරුවන්ගේ සිතුම් පැතුම්, ඔවුන් ලෝකය ඇත විදින ආකාරය, දරුවන්ගේ සංවර්ධන අවධීන්, ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතා, දරුවන්ගේ මනස හා ශරීරය වැඩෙන ආකාරය පිලිබදව හොඳ අවබෝධයක් අපහට තිබිය යුතුය. මවගේ කුස තුල වැඩෙන පුංචි පැටියාගේ සිට ළමා සංවර්ධනය කෙසේ සිදුවේ දැයි අපි ඉගෙන ගනිමු.

සංසේචනයෙන් පැය 24ක් ඇතුලත සංසේචිත ඩිම්භය වේගයෙන් බෙදී සෛල නිපදවීමෙන් ආරම්භ කරන කාර්යයන් බිලිදාගේ ජීවය ආරම්භ වේ. මෙසේ වර්ධනය වන මේ පුංචි ජීවය විවිධ නම් වලින් හදුන්වන සංවර්ධන අවධීන් කිහිපයක් පසු කරයි. සාමාන්‍යයෙන් ගර්භණිබව සති 40ක් පවතියි. මෙම සති 40ක කාලය කොටස් තුනකට බෙදා මේ එක් එක් අවධීන්ගේ දරුවාගේ සංවර්ධනය දෙස අපි දැන් බලමු.

ගර්භනීභාවයේ ආරම්භය ඇත්ත වශයෙන්ම ඔබේ අවසාන ඔසප් වීමේ පළමු දිනයයි. ඇත්තෙන්ම එම දිනය නියම පිළිසිඳ ගැනීමට සති දෙකකට පමණ පෙර දිනයකි. දරුවා මෙලොවට බිහිවන දිනය තීරණය කිරීමේදී එම දිනය එනම් ඔබේ අවසාන ඔසප් වීමේ පළමු දිනය ඉතා වැදගත් වේ. ඔබගේ වෛද්‍යවරයා මෙම දිනය පිලිබදව ඔබගෙන් විමසනවා ඇත. එමගින් ඔබ ගර්භණිබවේ කුමන අවස්ථාවේ සිටනවාද යන්න පිලිබදව අවබෝධයක් ලබා ගත හැකිය. 

අපි දැන් සංසේචනය දෙසට අවධානය යොමු කරමු. 

සෑම මාසයකම, ආකාර දෙකකින් අවසන් විය හැකි ප්‍රජනක චක්‍රයක් හරහා ඔබේ ශරීරය ගමන් කරයි. එනම්, ඔබගේ ඔසප් වීම හෝ ඔබ ගැබ් ගැනීමයි. ඔබගේ ආර්ථවහරණය සිදුවන තෙක් මෙම චක්‍රය ක්‍රියාත්මක වේ. අපි දැන් ගර්භණිබවින් අවසන් වන චක්‍රයක් දෙස බලමු. ඕසයිට් (oocytes) ලෙස හදුන්වන් ඩිම්භකෝෂය තුල ඇති සෛල කණ්ඩායමක් (නොමේරු ඩිම්භ) ඩිම්භකෝෂයෙන් පිටවීමට පළමුව සූදානම් වේ. මේවා වර්ධනය වන්නේ කුඩා, තරලවලින් පිරුණු ෆොලිකල් ලෙස හදුන්වන ගෙඩි වලිනි. ඒවා (ෆොලිකල්ස්) නොමේරු ඩිම්භ පිරුණු කුඩා බහාලුම් වැනිය.එක් බහාලුමක එක් ඩිම්භයක් බැගින් වර්ධනය වේ. මෙම නොමේරු ඩිම්භ කණ්ඩායමෙන් එකක් පරිණත වී මෝරා චක්‍රය ඔස්සේ ඉදිරියට යයි. අනෙක් ඒවා වර්ධනය වීම මෙමගින් යටපත් වේ.  මේරු ඩිම්භය ඩිම්භකෝෂයෙන් පිට වේ. මෙය ඩිම්භමෝචනය  (ovulation) ලෙස හදුන්වයි. ඩිම්භමෝචනය සිදුවන්නේ ඔබේ ඊළඟ ඔසප් කාලය ආරම්භ වීමට සති දෙකකට පමණ පෙරය. ඩිම්භමෝචනයෙන් පසුව පුපුරාගිය ෆොලිකලය  කෝපස් ලූටියම ලෙස හැදින්වන ව්‍යුහය බවට පත් වේ. මෙයින් ඊස්ට්‍රජන් සහ ප්‍රජෙස්ටරෝන් යන හෝමෝන ශ්‍රාවය කරයි.  ප්‍රජෙස්ටරෝන් මගින් ගර්භාෂයේ ඇතුළු ස්තරය වන එන්ඩොමෙට්‍රියම වර්ධනය වීම පවත්වා ගනියි. සංසේචිත ඩිම්භය පිළිසිද ගන්නේ  එන්ඩොමෙට්‍රියම තුලටය. ඔසප් චක්‍රයක් තුලදී ඔබ ගැබ් නොගත්තේනම් මෙම එන්ඩොමෙට්‍රියම කැඩී රුධිරය සමග යෝනි මාර්ගය ඔස්සේ පිටවී යයි. ඔසප් වීම යනු මෙයයි. 

සාමාන්‍යයෙන්, ගැබ් ගැනීම සිදුවන්නේ ඔබේ අවසාන ඔසප් වීමෙන් සති දෙකකට පමණ පසුවය. ශුක්‍රාණුවක්  ඩිම්භය පසාරු කොට යන විට, අනෙකුත් ශුක්‍රාණු ඇතුළු වීම වැළැක්වීම සඳහා ඩිම්භයේ පිටතින් ඇති ප්‍රෝටීන් කොපුව ඝන වේ. සංසේචනය වන මොහොතේදී, ඔබේ දරුවාගේ ලිංගිකත්වය තීරණය වීම ඇතුළුව ජානමය සැකැස්ම සම්පූර්ණ වී ඇත. කුමන ශුක්‍රානුවෙන් ඩිම්භය සංසේචනය වන්නේ ද යන්න මත ඔබේ දරුවාගේ ලිංගභේදය තීරණය වේ. කාන්තාවන්ට XX ජානමය සංයෝජනයක් ඇති අතර පිරිමින්ගෙ  XY සංයෝජනය ඇත. මව ලෙස ඔබ එක් එක් ඩිම්භයට  X එකක් බැගින් ලබා දෙයි. සෑම ශුක්‍රාණුවකම X එකක් හෝ Y එකක් තිබේ. ඩිම්භය සංසේචනය කළ ශුක්‍රාණුවේ තිබුනේ Y එකක් නම් කළලයට ලැබෙන්නේ XY සංයෝජනයකි, එනම් පිරිමි ළමයෙකි. ශුක්‍රානුවේ X එකක් තිබෙනුනෙම් කළලයට XX දෙකක් තිබේ, එමගින්  ගැහැණු ළමයෙක් ලැබෙයි.

සංසේචනය වීමෙන් පැය 24 ක් ඇතුළත ඩිම්භය බොහෝ සෛල වලට වේගයෙන් බෙදීමට පටන් ගනී. පිළිසිඳ ගැනීමෙන් පසු දින තුනක් පමණ එය පැලෝපීය නාලයේ පවතී. එවිට සංසේචනය වූ ඩිම්භය (දැන් බ්ලාස්ටෝසයිට් ලෙස හැඳින්වේ) පැලෝපීය නාලය හරහා ගර්භාෂය දක්වා සෙමින් ගමන් කරන විට බෙදී යයි. එහි ගිය පසු එහි ඊළඟ කාර්යය වන්නේ එන්ඩොමෙට්රියම සමඟ සම්බන්ධ වීමයි. මෙය implantation ලෙස හැඳින්වේ.  සමහර කාන්තාවන් හට මෙහිදී රුධිරය ස්වල්පයක් යෝනි මාර්ගය හරහා පිටවනු දැකිය හැකිය. මෙය spotting ලෙස හදුන්වයි. මෙය සාමාන්‍ය දෙයක් වන අතර ඔබ කරදර විය යුතු දෙයක් නොවේ. මෙම අවස්ථාවෙහිදී, එන්ඩොමෙට්රියම තවත් ඝන වන අතර ගැබ්ගෙල ශ්ලේෂ්මලයකින් ආවරණය වේ. 

සති තුනක් ඇතුළත, බ්ලාස්ටෝසයිට් සෛල අවසානයේ කුඩා බෝලයක් වැනි  කලලයක් සාදයි. මේ කාලය වන විට, දරුවාගේ පළමු ස්නායු සෛල සෑදී ඇත. ඔබේ කුස තුල  වර්ධනය වන දරුවා පිළිසිඳ ගැනීමේ සිට සංවර්ධනයේ අටවන සතිය දක්වා කළලයක් ලෙස හදුන්වයි. අටවන සතියෙන් පසු, දරුවා ඉපදෙන තුරු භ්රුණය ලෙස හදුන්වයි. 

සාමාන්‍යයෙන් ගැබ් ගැනීමක් පවතින්නේ මාස 9ක කාලය තුළදීය. එනම් දින 280කි. 

ගර්භනී අවධියේ මාසයෙන් මාසයට වර්ධන අවධීන්

පළමු ත්‍රෛමාසිකය පිළිසිඳ ගැනීමේ සිට සති 12 දක්වා විහිදේ. මෙය සාමාන්‍යයෙන් ගැබ්ගැනීමේ පළමු මාස ​​තුනයි. මෙම ත්‍රෛමාසික කාලය තුළ, ඔබේ දරුවා කුඩා සෛල සමූහයක සිට බිළින්දාගේ ලක්ෂණ ඇති වීමට පටන් ගන්නා කලලයක් දක්වා වෙනස් වේ.

සති 1 සිට 4 දක්වා : කළලය වර්ධනය වනවා සමග තරලය පිරුණු මල්ලක් වැනි ව්‍යුහයක් එය වටා නිර්මාණය වේ. මෙය අම්නියෝටික් කුහරය ලෙස හදුන්වයි. කම්පන ආදියෙන් කළලය ආරක්ෂා කරන්නේ මෙම තරලයෙනි. මෙම කාලය තුළ කළලබන්ධය ද වර්ධනය වේ. කළලබන්ධය යනු වටකුරු පැතලි අවයවයක් වන අතර එය මවගේ රුධිරයෙන් කළලයට පෝෂ්‍ය පදාර්ථ මාරු කරන අතර කළලයේ අපද්‍රව්‍ය මවගේ රුධිරයට  මාරු කරයි. පළමු මාසය අවසන් වන විට, ඔබේ දරුවා අඟල් 1/4 ක් පමණ දිගයි. පිලිසිද ගැන්මෙන් පළමු සති කිහිපය තුල දී මුහුණ සැකසීමට පටන් ගනියි. මුඛය, පහල හකු, උගුර, ඇස් ආදිය ද හර්ධය සහ රුධිරාණු ද සැකසී රුධිර සංසරණය ආරම්භ වේ. හතරවන සතිය අවසන් වන විට කළලයේ පුංචි හදවත  විනාඩියකට 65ස් වතාවක් පමණ ස්පන්දනය වේ. 

දරුවකු බලාපොරොත්තුවන මවක් දරුවා පිළිසිඳ ගැනීමට පෙර සිටම තමාගේ පෝෂණය සහ සෞඛ්‍ය තත්වය පිලිබදව සැලකිලිමත්වීම වැදගත් බව ඔබට දැන් වැටහෙනවා නේද ? 

සති 5 සිට සති 8 දක්වා : ඔබේ දරුවාගේ මුහුණේ ලක්ෂණ දිගටම වර්ධනය වේ. මෙම කාලයේ දී අත් සහ කකුල් දක්වා වර්ධනය වන කුඩා මල් පොහොට්ටු වැනි අංකුර වර්ධනය වන්න පටන් ගනියි. මොළය, කොඳු ඇට පෙළ සහ මධ්‍යම ස්නායු පද්ධතියේ අනෙකුත් ස්නායු පටක දැන් හොඳින් සැකසී ඇත. ආහාර ජීර්ණ පද්ධතිය සහ සංවේදී ඉන්ද්‍රියයන් ද වර්ධනය වීමට පටන් ගනී. මේ අවස්ථාවේදී ඔබේ දරුවාගේ හිස ශරීරයේ සෙසු කොටස් වලට සමානුපාතික වේ. සති 6 ක් පමණ වන විට, ඔබේ දරුවාගේ හෘද ස්පන්දනය සාමාන්‍යයෙන් හඳුනාගත හැකිය. දෙවන මාසය අවසන් වන විට, ඔබේ දරුවා අඟල් 1 ක් පමණ දිග වන අතර බර අවුන්සයකින් 1/30 ක් පමණ වේ.

සති 9 සිට 12 දක්වා :  ඔබේ දරුවාගේ අත්, ඇඟිලි, පාද, පා ඇඟිලි ආදිය දැන් සම්පූර්ණයෙන්ම සැකසී ඇත. මේවන විට අත් මිටි දිගහැරීම මොලවීම ආදියත් මුඛ්‍ය ඇරීම වැසීම ආදියත් සිදුකරමින් කුස තුල ඉන්න පුන්චියා ගවේෂණය කිරීමට පටන් ගෙන ඇත. නියපොතු සහ නියපොතු වර්ධනය වීමට පටන් ගෙන ඇති අතර බාහිර කන් සෑදී ඇත. විදුරුමස් යට දත් සැදීම ආරම්භ වේ. ඔබේ දරුවාගේ ප්‍රජනක අවයව ද වර්ධනය වේ, නමුත් දරුවාගේ ලිංගභේදය වෙන්කර හඳුනා ගැනීම දුෂ්කර ය. තුන්වන මාසය අවසන් වන විට දරුවාගේ සියලුම අවයව සහ පද්ධති සැදී ඇත. රුධිර සංසරණ හා මුත්‍රා පද්ධති ද ක්‍රියාත්මක වන අතර අක්මාව මගින් පිත නිපදවන්නට ද පටන් ගෙන ඇත. තුන්වන මාසය අවසානයේදී, ඔබේ දරුවා අඟල් 4 ක් පමණ දිග සහ බර අවුන්ස 1 ක් පමණ වේ. ඔබේ දරුවාගේ වඩාත් තීරණාත්මක වර්ධනය සිදුවී ඇති බැවින්, ගබ්සා වීමේ හැකියාව මාස තුනකට පසු සැලකිය යුතු ලෙස පහත වැටේ.

දෙවන ත්‍රෛමාසිකය:  මෙම කාලයේදී මවට දැනෙන අසනීප බොහෝ විට තුරන් වී යයි. සති 16න් පසුව නිවැරදිව ලිංගභේදය ප්‍රකාශ කල හැකිය. ඇස්,ඇහි බැම, ඇස් පිහාටු, නියපොතු සහ හිසකෙස් සෑදී ඇත. ඔබේ දරුවාට ඔහුගේ හෝ ඇයගේ මාපටැඟිල්ල උරා බොන්න පුළුවන්. එසේම ඈනුම් යැවීම, මුහුණ වෙනස් කිරීම, ඇදීම ආදිය ද කල හැකිය. හතරවන මාසය අවසන් වන විට, ඔබේ දරුවා අඟල් 6 ක් පමණ දිග සහ අවුන්ස 4 ක් පමණ බරයි.

සති 17 සිට 20 දක්වා : බබාගේ චලන මවට දැනෙන්නට පටන් ගනියි. ළදරුවාගේ හිස මත හිසකෙස් වර්ධනය වීමට පටන් ගනී. ළදරුවාගේ ශරීරය සිනිදු රෝම වලින් වැසී පවතියී. ළදරුවාගේ සම වර්නික්ස් කැසෝසා නම් සුදු පැහැති ආලේපයකින් ආවරණය වී ඇත. මෙම චීස් වැනි ද්‍රව්‍යය දිගු කාලයක් පුරා ඇම්නියොටික් දියරයට නිරාවරණය වීමේදී  ඔබේ දරුවාගේ සම ආරක්ෂා කරනු ඇතැයි සිතනු ලැබේ. පස්වන මාසය අවසන් වන විට, ඔබේ දරුවා අඟල් 10 ක් පමණ දිග වන අතර බර රාත්තල් 1/2 සිට 1 දක්වා වේ.

සති 21 සිට 24 දක්වා:  මේ අවධියේදී දරුවාගේ සම රතු පැහැයට හුරු වන අතර සම රැලි වැටී තිබේ. ඇඟිලි සලකුණු සැකසෙන්නට පටන් ගන්නේ ද මේ කාලයේ දීය. දරුවා ශබ්ද වලට ප්‍රතිචාර දක්වන්නට පටන් ගනියි.  විශේෂයෙන් මවගේ කටහඬ, හර්ධ ස්ඵන්දනය, මවගේ ශරීරයේ සිදුවන කම්පනයන් සහ බාහිර පරිසරයේ ශබ්ද වලට දරුවා ප්‍රතිචාර දක්වයි. දරුවන් මව් භාෂාව වේගයෙන් ඉගෙන ගන්නේ මේ නිසා බව කියැවේ. කුසේ සිටින දරුවාට ආදරයෙන් කතා කිරීම, පිරිත් ඇසීම, මිහිරි සංගීතයට සවන් දීම, ආදිය වැදගත් වන්නේ මේ නිසාය. නොමේරූ දරු උපතක් සිදුවුවහොත්, ඔබේ දරුවා 23 වන සතියෙන් පසු දැඩි සත්කාර සහිතව දිවි ගලවා ගත හැකිය. හයවන මාසය අවසන් වන විට, ඔබේ දරුවා අඟල් 12 ක් පමණ දිග සහ රාත්තල් 2 ක් පමණ බරයි.

සති 25 සිට 28 දක්වා :  බබාගේ ශරීරයේ මේද සංචිත දිගටම වැඩිවෙනු ඇත. මෙම අවස්ථාවෙහිදී, දරුවාගේ ශ්‍රවණය සම්පූර්ණයෙන්ම වර්ධනය වී ඇත. ළදරුවා නිතරම ඉරියව්ව  වෙනස් කරන අතර ශබ්දය, වේදනාව සහ ආලෝකය ඇතුළු උත්තේජක වලට ප්‍රතිචාර දක්වයි. ඇම්නියොටික් තරලය අඩු වීමට පටන් ගනී. නොමේරූ දරු උපතක් සිදුවුවහොත්, ඔබේ දරුවා හත්වන මාසයෙන් පසු දිවි ගලවා ගනු ඇත.හත්වන මාසය අවසානයේදී, ඔබේ දරුවා අඟල් 14 ක් පමණ දිග වන අතර බර රාත්තල් 2 සිට 4 දක්වා වේ.

තුන්වන ත්‍රෛමාසිකය : මෙය ඔබේ ගර්භනී අවධියේ අවසාන කොටසයි. තුන්වන ත්‍රෛමාසිකය පුරාම ඔබේ දරුවා ඉක්මනින් බර වැඩි කර ගනියි. 

සති 29 සිට 32 දක්වා : මෙම අවධියේ දී  දරුවා වැඩිපුර පයින් ගසන බව ඔබට දැනෙනු ඇත. මේ අවස්ථාවේදී ළදරුවාගේ මොළය වේගයෙන් වර්ධනය වන අතර ඔබේ දරුවාට දැකීමට සහ ඇසීමට හැකිය. බොහෝ අභ්‍යන්තර පද්ධති හොඳින් සංවර්ධනය වී ඇති නමුත් පෙනහළු තවමත් නොමේරූ ඒවා විය හැකිය.  දැන් බබා අඟල් 18 ක් පමණ දිග වන අතර බර රාත්තල් 5 ක් පමණ වේ.

සති 33 සිට 36 දක්වා : මේවන විට බබාගේ ප්‍රතික ක්‍රියා සම්බන්ධීකරණය වී ඇති බැවින් ඇස් පියාගෙන, ඇස් වසාගෙන, හිස හරවා, තදින් ග්‍රහණය කර ගැනීමට සහ ශබ්ද, ආලෝකය සහ ස්පර්ශයට ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ හැකියාව ලැබී ඇත. දරුවා අඟල් 17 සිට 19 දක්වා දිගකින් යුක්ත වන අතර බර රාත්තල් 5 from සිට 6 ½ දක්වා වේ.

සති  37 සිට 40 දක්වා : මෙම අවසාන මාසයේදී ඔබට ඕනෑම වේලාවක දරු ප්‍රසූතියට යා හැකිය. දරුවාගෙ හිස මවගේ ගර්භාෂයේ පහතට හැරේ. දරුවා උපත සඳහා සූදානම් වන මෙම අවසාන කාලය තුළ ඔබට මහත් අපහසුතාවයක් දැනෙනු ඇත. මෙම කාලයේ දී බබාගේ  දිග අඟල් 18 ත් 20 ත් අතර වන අතර බර රාත්තල් 7 ක් පමණ වේ.

මවගේ මානසික තත්වයන් ගැබ තුල වැඩෙන දරුවාගේ වර්ධනයට මෙන්ම පෞර්ෂයට බලපෑම් ඇති කරයි. එහි කායික විද්‍යාත්මක පදනම වන්නේ, මව කාංසාවෙන් හෝ ආතතියෙන් පෙලෙන විට එය ඇයගේ ස්වසනයට හා අනෙකුත් ඉන්ද්‍රියන්ට බලපාන බැවින්, එම තත්වය දරුවාට බලපෑම් ඇති කිරීමට සමත් වීමයි. 

දරුවන් යනු අපගේ අනාගතයයි. සාර්ථක, යහපත් දරුවන්ට අනාගතයේ දී ලෝකය යහපත් හා සුන්දර තැනක් බවට පත් කල හැකිය. මේ නිසා උපදින සෑම දරුවකුම රටේ සම්පතක් සේ සලකා කටයුතු කිරීම අප සැමගේ යුතුකම හා වගකීම වේ.